تفاوت بیت کوین و بلاکچین قسمت اول
اصطلاحات عمومی و تخصصی حوزه ارزهای دیجیتال، برای تازهواردان به این عرصه تا حدی گمراهکننده است. یکی از شایعترین این موارد، درک نادرست از بلاکچین و بیت کوئن و تفاوت میان آنهاست. آیا این دو مفهوم هر دو یکی هستند؟ این دو چه تفاوتی با یکدیگر دارند و از چه جنبههایی شبیه هستند؟ با مطالعه این مقاله به پاسخ این سؤالات میرسید.
برخی افراد هنگامی که میخواهند درباره فناوری بلاک چین صحبت کنند به بیت کوین اشاره میکنند. برخی دیگر هم بهطور کلی هنگام صحبت از ارزهای دیجیتال، از بلاک چین نام میبرند. در هر حال، این دو واژه را نمیتوان بهجای هم به کار برد؛ زیرا هر دو به مفاهیم متفاوت اما مرتبطی اشاره میکنند. بنابراین درک تفاوت این دو مفهوم برای افراد تازهکار بسیار مهم است.
در این مقاله میخواهیم مفاهیم کلی بلاک چین، بیت کوین، ارزهای دیجیتال و تفاوت میان آنها را به زبان خیلی ساده بیان کنیم.
یک مقایسه خیلی ساده
بلاک چین یک فناوری است که اولین بار در بیت کوین مورد استفاده قرار گرفت و شبکه بیت کوین از آن استفاده میکند تا به هدف اصلی خود یعنی تمرکززدایی برسد.
در حقیقت بلاک چین یک فناوری برای ذخیره همیشگی اطلاعات است که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت کوین از آن برای تأیید تراکنشها بهصورت غیرمتمرکز استفاده میکنند. این فناوری میتواند کاربردهای دیگری هم بهجز ارز دیجیتال داشته باشد.
برای درک تفاوت بیت کوین و بلاک چین، میتوانیم از تشبیهات بسیار ساده استفاده کنیم. لازم نیست راه دوری برویم؛ همه شما هر روز (و حتی همین الان) از اینترنت استفاده میکنید و درباره آن دانش نسبی دارید؛ پس از اینترنت شروع میکنیم:
اینترنت، فناوری ویژهای برای اشتراکگذاری اطلاعات است.
موتورهای جستجو یکی از محبوبترین و شناختهشدهترین راههای استفاده از فناوری اینترنت به شمار میروند.
وبسایت گوگل، یکی از معروفترین و قدیمیترین موتورهای جستجو است.
به همین ترتیب:
بلاک چین فناوری ویژهای است که برای ثبت اطلاعات بهصورت غیرمتمرکز به کار گرفته میشود.
ارزهای دیجیتال یکی از محبوبترین و شناختهشدهترین راههای استفاده از فناوری بلاک چین به شمار میروند.
بیت کوین بهنوبه خود، اولین و شناختهشدهترین نمونه یک ارز دیجیتال است.
درست است که امروزه بسیاری از کاربران اینترنت تمام نیازهای اینترنتی خود را از طریق گوگل برآورده میکنند؛ اما هیچگاه گوگل را با اینترنت اشتباه نمیگیریم و آنها را بهجای یکدیگر به کار نمیبریم. بنابراین اگرچه بیت کوین هم اولین و پرطرفدارترین نمونه کاربردی فناوری بلاک چین است، اما نباید این دو را با هم اشتباه گرفت.
مفهوم کلی بلاک چین
اغلب بلاک چینها بهعنوان یک دفترکل دیجیتالی توزیع شده و غیرمتمرکز طراحی شدهاند. به بیانی ساده، بلاک چین یک دفتر کل دیجیتال است که نسخه الکترونیکی یک دفتر کل کاغذی محسوب میشود و وظیفه ثبت فهرستی از تراکنشها را برعهده دارد. برای درک بهتر این مفهوم لازم است ابتدا با مفاهیم «دفترکل»، «غیرمتمرکز» و «توزیعشده» بیشتر آشنا شویم. در ادامه، هر یک از این مفاهیم را بهطور خلاصه توضیح خواهیم داد.
غیرمتمرکز بودن
واژه غیرمتمرکز به نحوه مدیریت دفترکل اشاره دارد. برای درک تفاوت میان بلاک چین و دفترکلهای سنتی و متمرکز، اَشکال مرسوم دفترکلهای متمرکز نظیر سوابق عمومی فروش مسکن، سوابق یک بانک از برداشت پول از خودپرداز و فهرست موارد فروش فروشگاه ایبی (eBay) را در نظر بگیرید. در هر کدام از این موارد، یک سازمان دفترکل را کنترل میکند؛ یک سازمان دولتی، یک بانک یا یک فروشگاه مانند ایبی.
مشکل دفترکلهای متمرکز آن است که قابلتغییر هستند و یک نهاد مرکزی بهراحتی میتواند آنها را دستکاری کند؛ زیرا قدرت تصمیمگیری برای شبکه و تمامی اطلاعات ثبتشده در آن، در انحصار یک نهاد خاص است. در مقابل، دفترکل غیرمتمرکز (که فناوری بلاک چین هم نوع خاصی از آن محسوب میشود)، غیرقابلدستکاری و تغییرناپذیر است؛ زیرا در این سیستم، قدرت تصمیمگیری در اختیار تمام اعضای شبکه است (و نه یک شخص یا نهاد خاص)؛ بنابراین هیچ قدرت مرکزی در آن وجود نخواهد داشت.